กลายเป็นที่พูดถึงอย่างมากในสังคม เมื่อมีการเผยแพร่ คำขวัญวันเด็กแห่งชาติ ประจำปี 2569 ซึ่งมาจาก นายอนุทิน ชาญวีรกูล นายกรัฐมนตรี โดยคำขวัญดังกล่าวถูกตั้งข้อสังเกตว่าเป็นคำขวัญที่มีความสั้น กระชับ และเข้าใจง่าย จนถูกยกให้เป็น คำขวัญวันเด็กที่สั้นที่สุดในรอบกว่า 5 ทศวรรษ
เมื่อพิจารณาย้อนหลังไปตลอดระยะเวลากว่า 50 ปีที่ผ่านมา จะพบว่าคำขวัญวันเด็กส่วนใหญ่มักเป็นประโยคยาว เน้นถ้อยคำเชิงปลุกใจ สอดแทรกแนวคิดด้านคุณธรรม หน้าที่ และความรับผิดชอบของเยาวชน การปรากฏของคำขวัญวันเด็กปี 2569 จึงถือเป็นความแตกต่างอย่างชัดเจน เมื่อเลือกใช้ถ้อยคำสั้น ตรงประเด็น และจดจำได้ง่าย นั่นก็คือ “รักชาติไทย ใส่ใจโลก”
อย่างไรก็ตาม หากย้อนกลับไปในประวัติศาสตร์ จะพบว่า คำขวัญวันเด็กที่สั้นที่สุดก่อนหน้านี้ เกิดขึ้นในสมัยของ นายกรัฐมนตรีสัญญา ธรรมศักดิ์ เมื่อปี พ.ศ. 2517 ซึ่งถือเป็นจุดบันทึกสำคัญของคำขวัญวันเด็กไทยในยุคนั้น และเป็นสถิติที่ยืนยาวมานานกว่า 52 ปี ก่อนจะถูกทาบหรือทำลายลงในปี 2569 ซึ่งก็คือ “สามัคคีคือพลัง”
การที่คำขวัญวันเด็กปี 2569 ถูกพูดถึงในฐานะคำขวัญที่สั้นที่สุดในรอบหลายทศวรรษ ไม่เพียงสะท้อนรูปแบบการสื่อสารที่เปลี่ยนไปตามยุคสมัย แต่ยังสะท้อนแนวคิดที่ต้องการให้เด็กและเยาวชนเข้าถึงสาระสำคัญได้อย่างรวดเร็ว ในโลกที่การสื่อสารต้องแข่งขันกับเวลาและความสนใจที่สั้นลง
ทั้งนี้ คำขวัญวันเด็กยังคงมีบทบาทสำคัญในฐานะสัญลักษณ์เชิงนโยบาย ที่ผู้นำประเทศใช้สื่อสารแนวคิดไปยังเยาวชนไทยในแต่ละยุคสมัย และไม่ว่าจะสั้นหรือยาว คำขวัญเหล่านี้ก็ยังคงถูกบันทึกไว้ในหน้าประวัติศาสตร์ของสังคมไทยเสมอ
คำขวัญวันเด็กแห่งชาติของไทย ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2499–2569
จอมพล แปลก พิบูลสงคราม
1 ตุลาคม 2499 จงบำเพ็ญตนให้เป็นประโยชน์ต่อผู้อื่นและส่วนรวม
จอมพล สฤษดิ์ ธนะรัชต์
5 ตุลาคม 2502 ขอให้เด็กสมัยปฏิวัติของข้าพเจ้า จงเป็นเด็กที่รักความก้าวหน้า
3 ตุลาคม 2503 ขอให้เด็กสมัยปฏิวัติของข้าพเจ้า จงเป็นเด็กที่รักความสะอาด
2 ตุลาคม 2504 ขอให้เด็กสมัยปฏิวัติของข้าพเจ้า จงเป็นเด็กที่อยู่ในระเบียบวินัย
1 ตุลาคม 2505 ขอให้เด็กสมัยปฏิวัติของข้าพเจ้า จงเป็นเด็กที่ประหยัด
7 ตุลาคม 2506 ขอให้เด็กสมัยปฏิวัติของข้าพเจ้า จงเป็นเด็กที่มีความขยันหมั่นเพียรมากที่สุด
จอมพล ถนอม กิตติขจร
9 มกราคม 2508 เด็กจะเจริญต้องรักเรียนเพียรทำดี
8 มกราคม 2509 เด็กที่ดีต้องมีสัมมาคารวะ มานะ บากบั่น สมานสามัคคี
14 มกราคม 2510 อนาคตของชาติจะสุกใส หากเด็กไทยแข็งแรง เรียนดี มีความประพฤติเรียบร้อย
13 มกราคม 2511 ความเจริญและความมั่นคงของชาติไทยในอนาคต ขึ้นอยู่กับเด็กที่มีวินัย มีความเฉลียวฉลาด รักชาติยิ่ง
11 มกราคม 2512 รู้เรียน รู้เล่น รู้สามัคคี เป็นความดีที่เด็กพึงจำ
10 มกราคม 2513 เด็กประพฤติดีและศึกษาดี ทำให้มีอนาคตแจ่มใส
9 มกราคม 2514 ยามเด็กจงหมั่นเรียนเพียรกระทำดี เติบใหญ่จะได้มีความสุขความเจริญ
8 มกราคม 2515 เยาวชนฝึกตนดี มีความสามารถ
13 มกราคม 2516 เด็กดีเป็นศรีแก่ชาติ เด็กฉลาดชาติเจริญ
สัญญา ธรรมศักดิ์
12 มกราคม 2517 สามัคคีคือพลัง
11 มกราคม 2518 เด็กดีคือทายาทของชาติไทย ต้องร่วมใจร่วมพลังสร้างความสามัคคี
หม่อมราชวงศ์คึกฤทธิ์ ปราโมช
10 มกราคม 2519 เด็กที่ต้องการเห็นอนาคตของชาติรุ่งเรือง จะต้องทำตัวให้ดีมีวินัยเสียแต่บัดนี้
ธานินทร์ กรัยวิเชียร
8 มกราคม 2520 รักชาติ ศาสน์ กษัตริย์ เป็นคุณสมบัติของเยาวชนไทย
พลเอก เกรียงศักดิ์ ชมะนันทน์
14 มกราคม 2521 เด็กดีเป็นศรีแก่ชาติ เด็กฉลาดชาติมั่นคง
13 มกราคม 2522 เด็กไทยคือหัวใจของชาติ
12 มกราคม 2523 อดทน ขยัน ประหยัด เป็นคุณสมบัติของเด็กไทย
พลเอก เปรม ติณสูลานนท์
10 มกราคม 2524 เด็กไทยมีวินัย ใจสัตย์ซื่อ รู้ประหยัด เคร่งครัดคุณธรรม
9 มกราคม 2525 ขยันศึกษา ใฝ่หาความรู้ เชิดชูชาติ ศาสน์ กษัตริย์ เป็นคุณสมบัติของเด็กไทย
8 มกราคม 2526 รู้หน้าที่ ขยัน ซื่อสัตย์ ประหยัด มีวินัย คุณธรรม
14 มกราคม 2527 รักวัฒนธรรมไทย ใฝ่ดี มีความคิด สุจริต ใจมั่น หมั่นศีกษา
12 มกราคม 2528 สามัคคี นิยมไทย มีวินัย ใฝ่คุณธรรม
11 มกราคม 2529 นิยมไทย มีวินัย ใช้ประหยัด ใจสัตย์ซื่อ ถือคุณธรรม
10 มกราคม 2530 นิยมไทย มีวินัย ใช้ประหยัด ใจสัตย์ซื่อ ถือคุณธรรม
9 มกราคม 2531 นิยมไทย มีวินัย ใช้ประหยัด ใจสัตย์ซื่อ ถือคุณธรรม
พลเอก ชาติชาย ชุณหะวัณ
14 มกราคม 2532 รักชาติ ศาสน์ กษัตริย์ ใจสัตย์ซื่อ ถือคุณธรรม
13 มกราคม 2533 รักชาติ ศาสน์ กษัตริย์ ใจสัตย์ซื่อ ถือคุณธรรม
12 มกราคม 2534 รู้หน้าที่ มีวินัย ใฝ่คุณธรรม นำชาติพัฒนา
11 มกราคม 2535 อานันท์ ปันยารชุน สามัคคี มีวินัย ใฝ่ศึกษา จรรยางาม
ชวน หลีกภัย
9 มกราคม 2536 ยึดมั่นประชาธิปไตย ร่วมใจพัฒนา รักษาสิ่งแวดล้อม
8 มกราคม 2537 ยึดมั่นประชาธิปไตย ร่วมใจพัฒนา รักษาสิ่งแวดล้อม
14 มกราคม 2538 สืบสานวัฒนธรรมไทย ร่วมใจพัฒนา รักษาสิ่งแวดล้อม
13 มกราคม 2539 บรรหาร ศิลปอาชา มุ่งหาความรู้ เชิดชูความเป็นไทย หลีกไกลยาเสพติด
พลเอก ชวลิต ยงใจยุทธ
11 มกราคม 2540 รู้คุณค่าวัฒนธรรมไทย ตั้งใจใฝ่ศึกษา ไม่พึ่งพายาเสพติด
ชวน หลีกภัย
10 มกราคม 2541 ขยัน ประหยัด ซื่อสัตย์ มีวินัย
9 มกราคม 2542 ขยัน ประหยัด ซื่อสัตย์ มีวินัย
8 มกราคม 2543 มีวินัย ใฝ่เรียนรู้ คู่คุณธรรม นำประชาธิปไตย
13 มกราคม 2544 มีวินัย ใฝ่เรียนรู้ คู่คุณธรรม นำประชาธิปไตย
ทักษิณ ชินวัตร
12 มกราคม 2545 เรียนให้สนุก เล่นให้มีความรู้ สู่อนาคตที่สดใส
11 มกราคม 2546 เรียนรู้ตลอดชีวิต คิดอย่างสร้างสรรค์ ก้าวทันเทคโนโลยี
10 มกราคม 2547 รักชาติ รักพ่อแม่ รักเรียน รักสิ่งดี ๆ อนาคตดีแน่นอน
8 มกราคม 2548 เด็กรุ่นใหม่ ต้องขยันอ่าน ขยันเรียน กล้าคิด กล้าพูด
14 มกราคม 2549 อยากฉลาด ต้องขยันอ่าน ขยันคิด
พลเอก สุรยุทธ์ จุลานนท์
13 มกราคม 2550 มีคุณธรรมนำใจ ใช้ชีวิตพอเพียง หลีกเลี่ยงอบายมุข
12 มกราคม 2551 สามัคคี มีวินัย ใฝ่เรียนรู้ เชิดชูคุณธรรม
อภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ
10 มกราคม 2552 ฉลาดคิด จิตบริสุทธิ์ จุดประกายฝัน ผูกพันรักสามัคคี
9 มกราคม 2553 คิดสร้างสรรค์ ขยันใฝ่รู้ เชิดชูคุณธรรม
8 มกราคม 2554 รอบคอบ รู้คิด มีจิตสาธารณะ
ยิ่งลักษณ์ ชินวัตร
14 มกราคม 2555 สามัคคี มีความรู้ คู่ปัญญา คงรักษาความเป็นไทย ใส่ใจเทคโนโลยี
12 มกราคม 2556 รักษาวินัย ใฝ่เรียนรู้ เพิ่มพูนปัญญา นำพาไทยสู่อาเซียน
11 มกราคม 2557 กตัญญู รู้หน้าที่ เป็นเด็กดี มีวินัย สร้างไทยให้มั่นคง
พลเอก ประยุทธ์ จันทร์โอชา
10 มกราคม 2558 ความรู้ คู่คุณธรรม นำสู่อนาคต
9 มกราคม 2559 เด็กดี หมั่นเพียร เรียนรู้ สู่อนาคต
14 มกราคม 2560 เด็กไทย ใส่ใจศึกษา พาชาติมั่นคง
13 มกราคม 2561 รู้คิด รู้เท่าทัน สร้างสรรค์เทคโนโลยี
12 มกราคม 2562 เด็ก เยาวชน จิตอาสา ร่วมพัฒนาชาติ
11 มกราคม 2563 เด็กไทยยุคใหม่ รู้รักสามัคคี รู้หน้าที่พลเมืองไทย
9 มกราคม 2564 เด็กไทยวิถีใหม่ รวมไทยสร้างชาติ ด้วยภักดีมีคุณธรรม
8 มกราคม 2565 รู้คิด รอบคอบ รับผิดชอบต่อสังคม
14 มกราคม 2566 รู้หน้าที่ มีวินัย ใฝ่ความดี
เศรษฐา ทวีสิน
13 มกราคม 2567 มองโลกกว้าง คิดสร้างสรรค์ เคารพความแตกต่าง ร่วมกันสร้างประชาธิปไตย
แพทองธาร ชินวัตร
11 มกราคม 2568 ทุกโอกาส คือ การเรียนรู้ พร้อมปรับตัวสู่อนาคตที่เลือกเอง
อนุทิน ชาญวีรกูล
10 มกราคม 2569 รักชาติไทย ใส่ใจโลก